Εμπορικές ευκαιρίες μετά τη λύση του κυπριακού προβλήματος

Της Fiona Mullen, της Özlem Oğuz και της Πραξούλας Αντωνιάδου Κυριακού

Χρηματοδότησηκαιέκδοση: PRIO Cyprus Centre

Κυριότερα ευρήματα σε συντομία

Η επαναπροσέγγιση Ελλάδας και Τουρκίας πυροδότησε μια εντυπωσιακή άνοδο των εμπορικών σχέσεών των δύο χωρών που μετέτρεψε την Ελλάδα σε ένα εκ των δέκα κυριότερων επενδυτών στην Τουρκία και την Τουρκία σε μία από τις πιο ραγδαία αναπτυσσόμενες αγορές για την Ελλάδα, ειδικότερα στον τουρισμό. Το εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών μεταξύ των δύο κρατών αυξήθηκε κατά 25% κατά μέσον όρο το 2000-06 ετησίως, ενώ η τουριστική αγορά αυξήθηκε κατά 275% ετησίως. 

Αυτή η αξιοθαύμαστη αύξηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, παρά τους αιώνες αμοιβαίας εχθρότητας, καταδεικνύει ότι οι επιχειρήσεις γρήγορα ξεπερνούν τα οποιαδήποτε αισθήματα καχυποψίας από την ώρα που βελτιωθούν οι πολιτικές συνθήκες. Αυτές οι εξελίξεις, συνδυαζόμενες με το μικρό μέγεθος της Κύπρου, υποδεικνύουν ότι οι πιο κερδοφόρες ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις της Κύπρου και το ευρύτερο κοινό μετά από μια λύση βρίσκονται πέρα από το νησί , και συγκεκριμένα στην επιχειρηματική δραστηριότητα με την Τουρκία.

Με σκοπό να δώσουμε στους Κύπριους μια ένδειξη της χρηματικής αξίας των ευκαιριών αυτών, κάναμε προβλέψεις ανά κύριο τομέα της οικονομίας βάσει του σεναρίου τόσο της επανένωσης όσο και της συνέχισης της διαίρεσης. Αφαιρώντας από το σενάριο λύσης το σενάριο συνέχισης της διαίρεσης, μπορούμε να υπολογίσουμε το ετήσιο μέρισμα ειρήνης για κάθε τομέα. Για σκοπούς μεθοδολογίας, καθοδηγηθήκαμε αρχικά από την αύξηση των εξαγωγών σε αγαθά και υπηρεσίες μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, (προτού προβούμε σε αναπροσαρμογές προς τα κάτω), όπως και από πρόσφατες μακροοικονομικές και τομεακές τάσεις και στα δύο πλευρές της Κύπρου.

Επικεντρωθήκαμε ειδικότερα στους τομείς εκείνους που θα επωφελούνταν περισσότερο από τις συναλλαγές με την Τουρκία και από πιθανές εξελίξεις σε περίπτωση λύσης. Πρόκειται για τον τουρισμό, τη ναυτιλία, τις κατασκευές και την κτηματαγορά, την τριτοβάθμια εκπαίδευση, τις ελεγκτικές και τις νομικές υπηρεσίες.

Σκόπιμα, αφήσαμε κατά μέρος τις οικονομικές πτυχές της λύσης, και υποθέτουμε απλώς ότι η λύση που θα εξασφαλίσει την υποστήριξη της πλειοψηφίας και των δύο κοινοτήτων, θα είναι πολιτικά και οικονομικά βιώσιμη.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μας, αν η Κύπρος ήταν επανενωμένη, τα ετήσια επαναλαμβανόμενα οφέλη για τις κυπριακές επιχειρήσεις που θα δημιουργούσε η επανένωση στα πρώτα επτά χρόνια θα ανέρχονταν σε:

 ·       €510 εκ. ετησίως σε πρόσθετες εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών προς την Τουρκία, εκ των οποίων τα €385 εκ. θα είναι από τον τουρισμό και τα €22 εκ. από τις μεταφορές

·       €618 εκ. ετησίως σε πρόσθετο εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών με την Τουρκία

·       €393 εκ. ετησίως σε νέες εργασίες για κυπριακές κατασκευαστικές εταιρείες

·       €155 εκ. ετησίως σε νέες εργασίες για κυπριακές κτηματικές επιχειρήσεις

·       €316 εκ. ετησίως (εξαιρουμένων των πιο πάνω πρόσθετων εισοδημάτων από την Τουρκία) σε πρόσθετα εισοδήματα για τις κυπριακές τουριστικές επιχειρήσεις

·       €162 εκ. ετησίως σε πρόσθετα έσοδα για τον κυπριακό τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης

·       €103 εκ. ετησίως σε πρόσθετα έσοδα για κυπριακά ελεγκτικά και δικηγορικά γραφεία

·       €184 εκ. από επιπρόσθετες άμεσες ξένες επενδύσεις (εξαιρουμένων των κατασκευών και κτηματαγοράς πιο πάνω) στην Κύπρο

·       Η ετήσια ώθηση στην επιχειρηματική δραστηριότητα –μέρισμα ειρήνης- αυξάνεται από €283 εκ. το Πρώτο Έτος, σε €3,9 δις, ή 10% του Α. Εγχ. Π., το Έβδομο Έτος .

·       Το μέρισμα ειρήνης ισοδυναμεί με περίπου €1,8 δις ετησίως (πάνω από £1 δις ετησίως).

·         Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σε περίπου €5,500 ετησίως για κάθε οικογένεια. Είναι περίπου το 20% του μέσου μισθού στον νότο και περισσότερο από 40% του μέσου μισθού στο βορρά.  

Η εκτίμηση αυτή αντανακλά το ελάχιστο αναμενόμενο διότι επικεντρώνεται μόνο σε τομείς που θα ωφεληθούν περισσότερο. Εξ άλλου, το υπολογιζόμενο μέρισμα ειρήνης θα μπορούσε να ήταν διπλάσιο εάν συνυπολογιστούν σημαντικές περιφερειακές εξελίξεις όπως η νέα επιχειρηματική δραστηριότητα που θα μπορούσε να προκύψει από τον πετρελαιαγωγό Μπακού-Τσεϊχάν (€1,3 δις) και την εφαρμογή του πρωτοκόλλου της Άγκυρας (€187 δις) ετησίως.

1. Εκτόξευση εμπορίου υπηρεσιών Ελλ.-Τουρ.

2. Υπερτετραπλασιασμόςεμπορίουαγαθών